Topprestaties op de schaatsmijl

Nederlanders doen al jaren mee in de wereldtop van het schaatsen. Maar hoe komen ze daar? Dit proefschrift biedt wetenschappelijke en praktische inzichten in de ontwikkeling van 1500m schaatsers richting de top.  

De top is hierbij gedefinieerd als iedereen die binnen tien procent van het geldende wereld record schaatst op een laaglandbaan. Bij alle 63 vrouwen en 100 mannen die tussen 1993 en 2013 de top hebben gehaald in Nederland, is gekeken naar de prestatieontwikkeling van hun dertiende tot hun 26e. Per leeftijd is de gemiddelde, maximale en minimale 1500m prestatie van deze groep bepaald en vergeleken met meer dan 2500 wedstrijdschaatsers die de top niet hebben gehaald. Alle prestaties zijn weergegeven als percentage van het wereld record, zodat de data bruikbaar is voor toekomstige generaties.

Om de ontwikkeling van de schaatsprestaties te verklaren is pacing gedrag (indeling van de race), techniek en spiervermoeidheid in kaart gebracht. Het onderzoek naar pacing en techniek is gedaan bij meer dan 200 junioren (13-18 jaar) op het hoogste niveau in Nederland. Beter presterende junioren kunnen hun snelheid in het midden van de race beter vasthouden en kenmerken zich door een betere techniek met lagere knie- en afzethoeken. Ook is gebleken dat pacing gedrag bij junioren op lange termijn verandert, waarbij betere junioren zich meer ontwikkelen richting pacing gedrag dat lijkt op dat van topschaatsers. Op korte termijn lijken schaatsers hun pacing gedrag moeilijker aan te kunnen passen. Dit in vergelijking met wielrenners, die explosiever konden starten wanneer dat van ze gevraagd werd.